กรมควบคุมโรค เปลี่ยน สนง.ป้องกันโรคเขต 13 กทม.เป็น “สถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง”

กรมควบคุมโรคจัดตั้ง สถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง(สปคม.) จากเดิม คือ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 13 กรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 21 เมษายน 2559 โดยคำสั่งกรมควบคุมโรคที่ 507/2559 เพื่อมุ่งเน้นภารกิจการพัฒนานโยบาย ระบบ และการวิจัยรูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพ เพื่อปกป้องประชาชนในเขตเมือง โดยครอบคลุมประชากรเคลื่อนย้าย แรงงานต่างด้าว ตลอดจนนักท่องเที่ยวให้มีสุขภาพที่ดี

นพ.อำนวย กาจีนะ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า กรมควบคุมโรคเล็งเห็นความสำคัญของการดำเนินงานเฝ้าระวังและป้องกันควบคุมโรคในเมืองใหญ่ที่ต้องมีระบบการจัดการที่ทันสมัย และอาศัยการระดมทรัพยากร บุคลากร องค์ความรู้ นวัตกรรมใหม่ๆ จากแหล่งต่างๆ มาผสมผสานให้เหมาะสมกับพื้นที่ อาทิเช่น การพัฒนารูปแบบการจัดการแก้ไขปัญหาไข้เลือดออกในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล (Bangkok Dengue Unit: BDU) เป็นการทำงานร่วมกันระหว่างกรมควบคุมโรค กับกรุงเทพมหานคร ภาคเอกชนและประชาชน มีการพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยีในการเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก ด้วยชุดซอฟต์แวร์ชื่อ “ทันระบาด” สำหรับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข เพื่อสำรวจแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายที่รวดเร็ว ประมวลผลให้ทราบทันทีและใช้เตือนภัย ป้องกันควบคุมโรคที่เกิดจากยุงลายเป็นพาหะ รวมทั้งได้จัดทำแอพพลิเคชั่นฟรีบนมือถือ ชื่อ "พิชิตลูกน้ำยุงลาย” สำหรับประชาชน เพื่อใช้เป็นเครื่องมือประเมินความเสี่ยงจากยุงลายในบ้านและชุมชน และสอนวิธีกำจัดลูกน้ำยุงลายในภาชนะชนิดต่างๆ 

นอกจากนี้ ยังมีภารกิจในการตอบสนองต่อสถานการณ์ฉุกเฉินทางด้านสาธารณสุขที่มีโอกาสเกิดขึ้นบ่อยในเมืองหลวงร่วมกับหน่วยงานต่างๆ เช่น การรับมือผู้ป่วยโรคติดเชื้อทางเดินหายใจตะวันออกกลาง (MERS) การลดปัญหาการบาดเจ็บและเสียชีวิตจากการจราจรทางถนน โดยสร้างความร่วมมือและพัฒนากลไกการทำงานระหว่างภาคส่วนต่างๆ

นพ.อำนวย กล่าวต่อว่า งานเฝ้าระวังป้องกันควบคุมโรคในพื้นที่กรุงเทพมหานครและเขตเมืองใหญ่มีความพิเศษเฉพาะแตกต่างจากพื้นที่ชนบท มีหน่วยบริการทางการแพทย์ทั้งภาครัฐและเอกชนจำนวนมาก รวมถึงมีภาคีเครือข่ายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพหลายแห่ง การทำงานของสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง (สปคม.) กรมควบคุมโรคได้มอบหมายภารกิจการพัฒนานโยบาย และวิจัยรูปแบบการเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรคและภัยสุขภาพในเขตเมือง ซึ่งนอกจากประชาชนในพื้นที่แล้ว ภารกิจยังครอบคลุมประชากรเคลื่อนย้าย แรงงานต่างด้าว ตลอดจนนักท่องเที่ยวเดินทาง 

หน่วยงานนี้จะมีหน้าที่ดำเนินการตามกฎหมาย รวมทั้ง กำกับติดตามการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นๆ ที่มีหน้าที่ในการบังคับใช้กฎหมายที่กรมควบคุมโรครับผิดชอบ ได้แก่ กฎหมายว่าด้วยโรคติดต่อ กฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองสุขภาพผู้ไม่สูบบุหรี่ กฎหมายว่าด้วยการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รวมถึงกฎหมายอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อช่วยให้ประชาชนในเขตเมืองมีสุขภาพทีดี