ไทยติด 1 ใน 22 ประเทศที่มีผู้ป่วยวัณโรคสูง

24 มีนาคม ของทุกปีเป็นวันวัณโรคสากล (World TB Day) เพื่อย้ำเตือนให้ทุกภาคส่วนตระหนักว่าวัณโรคยังคงระบาดทั่วโลก และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตกว่า 1.5 ล้านคนต่อปี ส่วนในประเทศไทย วัณโรคยังคงเป็นปัญหาสำคัญ ไทยติด 1 ใน 22 ประเทศที่มีผู้ป่วยวัณโรคสูง โดยในปี 2556 คาดประมาณว่ามีผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ 80,000 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 119/100,000 ประชากร ซึ่งขณะนี้เข้าถึงบริการโดยขึ้นทะเบียนรักษาเป็นผู้ป่วย 63,541 ราย  มีการติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ ร่วมด้วยร้อยละ 15  และเสียชีวิตจากวัณโรคปีละ 10,000 ราย รวมทั้งคาดว่ามีผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานประมาณ 1,900 ราย

คำขวัญที่ใช้ในการรณรงค์ ปี 2558 คือ “Reach, Treat, Cure Everyone ” ภาษาไทย คือ “เข้าถึงทุกราย รักษาหายทุกคน” คือ เร่งรัดค้นหาผู้ป่วยวัณโรคในกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้สัมผัสร่วมบ้าน ผู้ติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ แรงงานต่างด้าว ผู้ป่วยเรื้อรัง เบาหวาน และผู้ต้องขังในเรือนจำ ให้มีโอกาสเข้าถึงบริการตรวจวินิจฉัยและการรักษาที่มีประสิทธิภาพ โดยมีเป้าหมายให้รักษาหายทุกราย 

นพ.โสภณ เมฆธน อธิบดีกรมควบคุมโรค ระบุว่า กลุ่มผู้ต้องขังเป็นอีกกลุ่มหนึ่งที่มีโอกาสเสี่ยงสูง ซึ่งผู้ที่ได้รับเชื้อก่อนจำคุกสามารถแพร่เชื้อสู่ผู้ต้องขังรายอื่นได้ไม่ยาก และผู้ต้องขังที่ติดเชื้อไม่ว่าจะติดจากนอกหรือในเรือนจำ ก็สามารถกลับไปแพร่กระจายเชื้อให้กับชุมชนได้เมื่อพ้นโทษแล้ว  ดังนั้น การค้นหาผู้ป่วยวัณโรคในกลุ่มประชากรกลุ่มนี้จึงมีความสำคัญมาก ช่วยให้ได้รับการรักษาในการป่วยระยะเริ่มแรก ลดการแพร่กระจายเชื้อ ลดอัตราการเสียชีวิต  รวมทั้งลดปัญหาการดื้อยาวัณโรค

นอกจากนี้ ขอแนะนำประชาชนให้สังเกตอาการตนเอง ว่าเจ็บป่วยด้วยวัณโรคหรือไม่ โดยอาการจะเริ่มจากไอเรื้อรังนานเกิน 2 สัปดาห์ มีไข้ต่ำๆ ในช่วงบ่าย เบื่ออาหาร น้ำหนักตัวลด บางคนยังทำงานได้ปกติ จึงทำให้เชื้อโรคแพร่ไปสู่คนอื่นได้ หากพบผู้ที่มีอาการดังกล่าว ขอให้รีบพาไปพบแพทย์ในโรงพยาบาลหรือสถานบริการสาธารณสุขใกล้บ้าน เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาให้เร็วที่สุด เพราะวัณโรคหากพบเร็ว โอกาสรักษาหายสูงและไม่แพร่กระจายเชื้อ ประชาชนที่มีความสนใจสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สำนักวัณโรค โทร 0-2212-2279 กด 4 หรือ สายด่วนกรมควบคุมโรค โทร 1422

นพ.สมภพ สังคุตแก้ว ผู้อำนวยการกองบริการทางการแพทย์ กรมราชทัณฑ์ กล่าวว่า กรมราชทัณฑ์มีเป้าหมายคืนคนดีสู่สังคม ซึ่งหมายรวมถึงการคืนคนสุขภาพดีสู่สังคมด้วย  จึงให้ความสำคัญเรื่องนี้มาก และได้ร่วมดำเนินกิจกรรมควบคุมวัณโรคภายใต้บันทึกความเข้าใจระหว่างกรมราชทัณฑ์กับกรมควบคุมโรค พบว่า เรือนจำ 142 แห่งทั่วประเทศ มีผู้ต้องขังมากกว่า 230,000 ราย ในปี 2557 มีผู้ป่วยวัณโรคทั้งสิ้น 1,407 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 611/100,000 ประชากร ซึ่งมากกว่าประชาชนทั่วไปถึง 6 เท่า อัตราผลสำเร็จการรักษาร้อยละ 86 ปัจจุบันกรมราชทัณฑ์คัดกรองวัณโรค ให้การรักษาโดยมีพี่เลี้ยงกำกับการกินยา ได้ตามมาตรฐานการดูแลรักษาผู้ป่วยวัณโรค

ขอบคุณข้อมูลและภาพกราฟฟิคจาก กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข