สปสช. แจงแล้ว!  “คลินิกชุมชนอบอุ่น”  ทำได้หรือไม่ หากไม่ออกใบส่งตัว ไม่จ่ายยาโรคเรื้อรัง ย้ำ! ทุกอย่างเป็นไปตามเงื่อนไขคู่สัญญา ชี้หัวใจสำคัญต้องอำนวยความสะดวกปชช. ส่วนปม “ใบส่งตัว”  มี 2 นัยยะ  แต่ล่าสุดปรับใหม่ ไม่ว่าจะมีใบส่งตัวหรือไม่ สปสช.จ่ายอยู่แล้วสอดรับ 30 บาทรักษาทุกที่

เมื่อวันที่ 2 ตุลาคม 2567  ภายในงาน พิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือการพัฒนาและขับเคลื่อนบริการรถทันตกรรมเคลื่อนที่ระดับท้องถิ่น ณ โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ คอนเวนชั่น 

ทพ.อรรถพร ลิ้มปัญญาเลิศ รองเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ให้สัมภาษณ์ Hfocus เมื่อถูกถามถึงเรื่องใบส่งตัว ว่า จริง ๆ ต้องแจ้งก่อนว่า มีบริการอยู่ 2 แบบ เป็นบริการปกติ ที่ถ้าเกินขีดความสามารถของคลินิกต้องมีการส่งตัวไปรับบริการในหน่วยบริการที่มีศักยภาพสูงกว่า การส่งตัวทำได้หลายรูปแบบ จะออกใบส่งตัวก็ได้ จะส่งเป็นอิเล็กทรอนิกส์ผ่าน Health Link ก็ได้ ซึ่งเชื่อมส่งต่อไปได้ตามระบบปกติ ต้องเข้าใจก่อนว่า ใบส่งตัว มีอยู่ 2 นัยยะ 

“อย่างแรกตกลงกันว่า ผมส่งตัวไป การันตีว่าจะจ่ายเงิน ต้องตามจ่ายเงินไปให้  อย่างที่สอง  เป็นการบอกว่า อาการที่เคยรักษาเป็นอย่างไร เพื่อให้หมอที่ปลายทางรับรู้ว่า การวินิจฉัยผู้ป่วยเป็นอย่างไร รักษาอะไรไปแล้วบ้าง จะได้ไม่ต้องรักษาซ้ำ แต่ว่า สปสช.มีกติกาว่า ตอนนี้ที่ส่งตัวไป ไม่ว่าจะมีใบส่งตัวหรือไม่ สปสช.จ่ายอยู่แล้ว ตามโปรแกรม OP Anywhere”

ดังนั้น ไม่มีความจำเป็นต้องเขียนใบส่งตัว แต่คลินิกขอว่า อยากจะรู้ ก่อนจะส่งไป เพื่อจะได้ทราบว่า ผู้ป่วยคนไหนรักษาได้ คลินิกจะได้รักษา จึงหารือกันว่า เพื่อความแฟร์ หากคลินิกรักษาเองได้ก็รักษา แต่ถ้าเกินขีดความสามารถจริง ๆ หรือผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการส่งตัว และขอให้ออกใบส่งตัว หรือส่งผู้ป่วยไปเลย โดยอำนวยความสะดวก ไม่ได้หมายความว่า ผู้ป่วยต้องกลับมารับทุกครั้ง หรือตั้งเงื่อนไขมากมาย แต่ต้องอำนวยความสะดวกให้กับผู้ป่วย นี่คือหัวใจ

เมื่อถามว่า กรณีผู้ป่วยต้องไปรับยาจากที่อื่น เนื่องจากคลินิกไม่จ่ายยาโรคเรื้อรัง ตรงนี้ผิดเงื่อนไขของ สปสช. หรือไม่ ทพ.อรรถพร กล่าวว่า จะตอบว่า ใช่ หรือ ไม่ใช่ ให้ชัด ๆ จะยาก ค่อนข้างมีรายละเอียด  แต่ สปสช.พูดได้ว่า สิ่งไหนที่คลินิกรักษาเองได้ ก็ให้รักษาได้เลย แต่ถ้ารักษาไม่ได้ก็ให้ส่งต่อ แต่ในความหมายนี้จะมีเส้นเทา ๆ บอกว่า ชาวบ้านอาจจะรู้สึกว่า โรคนี้คลินิกรักษาไม่ได้ต้องไปโรงพยาบาลใหญ่ แต่คลินิกบอกว่า รักษาได้ เรื่องนี้จึงอยู่ที่เส้นแบ่ง 

“สิ่งที่ดีที่สุด คือ การถอยกันคนละก้าว แล้วมาดู ก็ต้องยอมรับว่า โรคบางอย่างที่เป็นพื้นฐาน คลินิกสามารถรักษาได้ แม้ว่าจะเป็นโรคเรื้อรัง แต่ถ้าอยู่ในขั้นที่ไม่เป็นมาก คลินิกก็สามารถรักษาได้” ทพ.อรรถพร กล่าว

เมื่อถามย้ำว่า คลินิกชุมชนอบอุ่น ประกาศว่า สปสช.ติดค้างเงิน ทำให้ไม่สามารถออกใบส่งตัว และจ่ายยาโรคเรื้อรังได้ แต่ยังให้บริการโรคทั่วไป ทพ.อรรถพร กล่าวว่า การเป็นคลินิกในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ถ้าเป็นภาครัฐมีกฎหมายบังคับ แต่ถ้าเป็นภาคเอกชนนั้น มีการสมัครเข้ามากับทาง สปสช. ซึ่งต้องไปตรวจเรื่องคุณภาพและมาตรฐาน จึงรับสมัครมาเป็นหน่วยบริการ ซึ่งไม่ได้บังคับให้สมัครเข้ามาเป็นหน่วยบริการ เมื่อสมัครแล้วมีการเซ็นสัญญาเกิดขึ้น สัญญาได้กำหนดไว้ว่า ถ้าจะยกเลิกสัญญากัน ต้องบอกล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 180 วัน มีการเขียนไว้ แปลว่า บอกวันนี้ พรุ่งนี้ยกเลิกไม่ได้ สัญญาเขียนไว้ แล้วก่อนทำสัญญาก็ไม่ได้บังคับ แต่คลินิกสมัครเข้ามา

เมื่อถามว่ากรณีที่ตัวแทนคลินิกชุมชนอบอุ่นประกาศแบบนี้ทำได้ผิดเงื่อนไขสัญญาหรือไม่ ทพ.อรรถพร กล่าวว่า จริงๆ กรณีนี้ไม่สามารถทำได้ เนื่องจากถ้าขึ้นทะเบียนเป็นหน่วยบริการประจำ ไม่ว่าอย่างไรก็ตามให้บริการรักษาตามระบบ  

"ในสัญญา รายละเอียดผมก็จำไม่ได้ทั้งหมด แต่สิ่งที่เราคุยไว้ในสัญญา คือ เมื่อจะเข้ามาเป็นคู่สัญญากับ สปสช. ก็จะอธิบายว่า มีวิธีจ่ายเงินแบบไหน อย่างไร ส่วนหนึ่งเหมาจ่าย อีกส่วนหนึ่งจ่ายตามผลงาน มีงบประมาณทั้งหมดกี่ก้อน แล้วคลินิกจะได้รับอะไรบ้าง ประชากรที่จัดสรรมีประมาณไหน เยอะบ้าง น้อยบ้าง ตามแต่ละพื้นที่ ถ้าโอเคก็มาเซ็นสัญญา ซึ่งก่อนเซ็นต้องมีการตกลงร่วมกันแล้วว่า โอเค ถึงได้เซ็นสัญญา อันนี้คือหลักสากล" ทพ.อรรถพร กล่าว 

เมื่อถามถึงการพูดคุยกับคลินิก ทพ.อรรถพร กล่าวว่า เรากำลังจะปิดงบประมาณปี 2567 อยากจะจ่ายเงินตั้งแต่วันนี้ จะได้ปิดบัญชี แล้วไปว่ากันในเรื่องใหม่ แต่ตอนนี้มันจะมีหมวดที่คุยกันว่า มีส่วนหนึ่งที่เป็นเงินเหมาจ่ายให้กับทางคลินิก และมีอีกส่วนหนึ่งที่คลินิกส่งตัวต่อไป กติกา คือ เรียกเก็บเท่าไหร่ คลินิกจ่ายแค่ 800 บาท ส่วนเกินเป็นเงินกองกลาง ซึ่งกองกลางก็หักจ่ายคลินิก เดือนละเท่าไหร่ก็จัดการ แต่คลินิกบอกว่า ตัวเลขส่งต่อมันเยอะ ก็ขอดูว่าส่งต่อไปจริงหรือไม่ ก็ให้ดูแล้วบอกกับ สปสช.หน่อย ซึ่งมีอยู่กว่า 6 ล้านเรคคอร์ด ตอนนี้ดูไป 2 ล้านเรคคอร์ดแล้ว แต่ยังไม่จบ

วันนี้จึงมาพูดคุยกันว่าติดตรงไหน ช่วยกันดูให้จบได้หรือไม่ เมื่อดูจบแล้ว มีการตกลงกันกับคลินิกด้วยกันเองแล้วโอเค ปิดได้ สปสช.จะได้ดำเนินการจ่ายเงินต่อไป เรื่องมีแค่นี้

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง:

- คลินิกชุมชนอบอุ่น กทม. ประท้วง สปสช.งบบัตรทองไม่พอ! ขอไม่เขียนใบส่งตัว รักษาโรคทั่วไป ไม่จ่ายยาโรคเรื้อรัง

- สปสช.เพิ่มคลินิกชุมชนอบอุ่น กทม. หลังยกเลิกสัญญา 30 แห่ง แนะวิธีหากถูกปฏิเสธใบส่งตัว

คลินิกบัตรทองกทม. จ่อปฏิเสธร่วม "30 บาทรักษาทุกที่" หาก สปสช.ไม่จ่ายเงิน 30 ก.ย.นี้

นายกฯ คิกออฟ '30 บาท รักษาทุกที่ กทม.' บริการปฐมภูมิ สิ้นปีนี้ครบทั่วประเทศ

- สภาผู้บริโภค ค้าน คลินิกบัตรทอง กทม. ขู่ไม่ออกใบส่งตัว ไม่จ่ายยาโรคเรื้อรัง ถ้าไร้เงินสปสช.