ศ.นพ.ประเสริฐ บุญเกิด : สมองคนพัฒนาได้ตั้งแต่ในครรภ์มารดา

ในปัจจุบันทางการแพทย์ค้นพบแล้วว่า การพัฒนาสมองของมนุษย์สามารถพัฒนาได้ตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดากันเลยทีเดียว ทั้งนี้การพัฒนาสมองหากดำเนินการตั้งแต่เริ่มแรก ด้วยการพัฒนาที่มีประสิทธิภาพแล้วย่อมส่งผลดีให้บุคคลนั้นๆ เป็นคนที่เต็มเปี่ยมด้วยคุณภาพ

ศ.นพ.ประเสริฐ บุญเกิด

ศ.นพ.ประเสริฐ บุญเกิด ที่ปรึกษางานพัฒนาสมองเพื่อการเรียนรู้ สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) หรือ  สบร. และ อนุกรรมการขับเคลื่อนงานจัดการเรียนรู้ตามหลักการพัฒนาสมอง สบร. กล่าวว่า การพัฒนาสมองตามแนวทาง BBL(Brain-based Learning) คือการจัดการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับการพัฒนาสมองในแต่ละช่วงวัย ด้วยการนำเอาองค์ความรู้เรื่องสมองมาใช้เป็นฐานในการออกแบบกระบวนการเรียนรู้ เพื่อให้การพัฒนาศักยภาพสูงสุดในการเรียนรู้ของมนุษย์

"หรืออาจจะกล่าวง่ายๆ ว่า การเรียนรู้ตามหลัก BBL เป็นการจัดกระบวนการการเรียนรู้ที่เป็นธรรมชาติที่ถูกต้องและเหมาะสมกับการพัฒนาสมองให้เกิดศักยภาพสูงสุด ซึ่งกระบวนการตามหลัก BBL สามารถทำได้ตั้งแต่มนุษย์อยู่ในครรภ์มารดา โดยการเรียนรู้หรือการทำงานจะเรียนรู้ผ่านธรรมชาติที่ถูกต้องทึ่สอดคล้องต่อการพัฒนาโครงสร้างของสมอง"

ศ.นพ.ประเสริฐ ระบุว่า หลักBBL เข้ามาในประเทศไทยตั้งแต่สมัยของสมเด็จพระบรมราชชนก ดังจะเห็นได้จากหนังสือ เล่นตามรอยพระยุคลบาท ในหนังสือเล่มที่พระบรมราชชนกได้นำหลัก BBL มาใช้ในการเลี้ยงดูพระโอรสและพระธิดาของท่าน คือการให้เด็กได้เล่นและใกล้ชิดกับธรรมชาติที่สุด เพื่อให้สมองได้เจริญเติบโตตามศักยภาพ เพราะธรรมชาติ คือ ครูที่ยิ่งใหญ่ เป็นแหล่งความรู้ที่สำคัญ และขาดไม่ได้สำหรับการเรียนรู้ของสมองเด็ก

ที่ผ่านมาการเรียนการสอนในบ้านเราเน้นจับเด็กเข้ามาอยู่ในห้องเรียน แล้วครูก็ทำหน้าที่สอนๆ ไป ส่วนเด็กก็มีหน้าที่แต่ท่องจำเท่านั้น ซึ่งทำให้ทั้งเด็กและครูไม่มีความสุข ในหลักBBL เราเน้นการเรียนรู้จากของจริงไปหาสัญลักษณ์ การเรียนแบบนี้จะส่งผลให้สมองเด็กมีการพัฒนาศักยภาพอย่างเต็มที่ เพราะเขาจะได้เรียนในสิ่งที่เหมาะสมตามวัย ส่งผลให้เด็กมีความสุขกับการเรียนมากกว่าการเรียนในแบบปัจจุบัน

ศ.นพ.ประเสริฐ กล่าวว่า ทั่วโลกเขาค้นพบว่าองค์ความรู้สำหรับเด็กไม่ได้จำกัด อยู่ในห้องเรียนแคบๆ ซึ่งที่ผ่านมาได้มีการนำหลัก  BBL นำร่องไปใช้ในโรงเรียน 10 แห่งทั่วประเทศ ในอนาคตมีแนวโน้มที่จะทำเอ็มโอยูกับสำนักงานการศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อนำหลัก

BBL ไปใช้ในโรงเรียน และมีดัชนีชี้วัดการเรียนรู้

นอกจากนี้หลัก BBL สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับสถานที่ทำงานได้เช่นกัน หรือแม้แต่นำไปใช้พัฒนาในการพัฒนาสมองได้กับทุกช่วงอายุ โดยหลักของBBL จะมุ่งเน้นไปที่ผู้เรียน/คนทำงาน เป็นสำคัญและสอดคล้องกับการพัฒนาสมองของแต่ละช่วงวัย และมีกระบวนการดำเนินงานหลัก 4 ด้านได้แก่

1.การสังเคราะห์องค์ความรู้

2.การวิจัยและพัฒนาและการวิจัยเชิงปฎิบัติการ

3.การประยุกต์ใช้และถ่ายทอดองค์ความรู้สู่สาธารณะ

และ 4.การขยายผลและการจัดการความรู้ร่วมกับเครือข่ายทั้งในระดับผู้ปฎิบัติและผู้กำหนดนโยบาย

ศ.นพ.ประเสริฐ กล่าวว่า การพัฒนาสมองอย่างถูกต้องตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดา จะส่งผลให้ทารกที่เกิดมาเป็นคนที่มีคุณภาพ ไม่เป็นเด็กแว้น เด็กสกอย ทั้งนี้การพัฒนาสมองให้ได้ผลดีควรพัฒนาตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดา จนถีงอายุ3 ปี ทั้งนี้ไม่มีอะไรยากเกินกว่าที่สมองคนเราจะรับได้ มนุษย์ทุกคนถูกผลิตขึ้นมาระดับ gold standard คือ ทุกคนมีทั้งศักยภาพ คุณภาพ แต่มีข้อจำกัดอยู่ที่ว่า "วันนี้เราใช้ศักยภาพของสมองเต็มที่แล้วหรือยัง ?"