ข้ามไปยังเนื้อหาหลัก

FTA Watch ค้าน ‘วิษณุ’ มีแนวทางใช้มาตรา 44 เร่งออกสิทธิบัตรเพื่อแก้ปัญหาการออกสิทธิบัตรล่าช้า แจงในการขอจดสิทธิบัตรยา กระบวนการพิจารณาการจดสิทธิบัตรที่ล่าช้าส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดจากการทำงานล่าช้าของเจ้าหน้าที่สำนักสิทธิบัตรเท่านั้น แต่เกิดจากการใช้กลวิธีของบริษัทยาที่ขอจดฯ ถามกลับการเร่งออกสิทธิบัตร ใครได้ประโยชน์ ระวังชาวบ้านได้รับผลกระทบ

จากกรณีที่นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี กล่าวถึงปัญหาความล่าช้าในการขอจดสิทธิบัตรทรัพย์สินทางปัญญาล่าช้า โดยขณะนี้ได้ใช้มาตรา 44 ในการแก้ปัญหาไปก่อนนั้น นายเฉลิมศักดิ์ กิตติตระกูล ผู้ประสานงานกลุ่ม FTA Watch กล่าวว่า การเร่งออกสิทธิบัตรฯ นั้นจะเกิดประโยชน์อย่างไร แล้วใครได้ประโยชน์ อย่างในกรณีการขอจดสิทธิบัตรยา กระบวนการพิจารณาการจดสิทธิบัตรที่ล่าช้าส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดจากการทำงานล่าช้าของเจ้าหน้าที่สำนักสิทธิบัตรเท่านั้น แต่เกิดจากการใช้กลวิธีของบริษัทยาที่ขอจดฯ ด้วย โดยพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) สิทธิบัตรกำหนดให้ผู้ยื่นขอสิทธิบัตรต้องยื่นแจ้งการตรวจสอบขั้นตอนการประดิษฐ์หลังจากวันที่ประกาศโฆษณาภายใน 5 ปี ซึ่งนับว่าเป็นช่วงเวลาที่ยาวนานเกินไป

ผู้ประสานงานกลุ่ม FTA Watch ให้ข้อมูลว่า บริษัทยาส่วนใหญ่จะยื่นแจ้งการตรวจสอบฯ เมื่อใกล้หมดกำหนดแจ้งการตรวจสอบขั้นตอนการประดิษฐ์เพียงไม่นาน เพราะการคุ้มครองเริ่มขึ้นแล้วนับตั้งแต่วันที่ยื่นขอจดสิทธิบัตร แม้ว่าคำขอฯ ยังอยู่ในขั้นตอนการพิจารณา แต่บริษัทอื่นก็จะไม่กล้าผลิตยาออกมาแข่ง เพราะเสี่ยงต่อการถูกข่มขู่คุกคามโดยใช้กฎหมาย อาจแพ้คดีและต้องชดใช้ค่าเสียหายจำนวนมากย้อนไปตั้งแต่วันที่ยื่นขอจดสิทธิบัตร ถ้าผลการพิจารณาออกมาว่าให้สิทธิบัตรกับยานั้นในภายหลัง

“ถ้าจะปฎิรูปเรื่องสิทธิบัตร คงไม่ได้ดูแค่เร่งให้ออกสิทธิบัตรเร็วๆ มากๆ ได้เท่านั้น แต่ต้องสร้างความเป็นธรรมให้กับประชาชนที่จะได้รับผลกระทบ โดยเฉพาะในเรื่องยารักษาโรคที่จะผูกขาดอย่างไม่เป็นธรรมด้วย โดยกรมทรัพย์สินฯ จะต้องนำคู่มือตรวจสอบคำขอรับสิทธิบัตรยามาใช้อย่างเคร่งครัด และต้องปรับคู่มือฯ ให้เป็นสากลตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก และต้องแก้ไขกฎหมายให้สามารถนำมาตราการยืดหยุ่นต่างๆ เช่น การคัดค้านก่อนได้รับสิทธิบัตร การใช้มาตรการใช้สิทธิตามสิทธิบัตรโดยรัฐ ฯลฯ มาใช้ได้จริงและไม่มีอุปสรรรค รวมถึงการแก้ไขความล่าช้าในการพิจารณา เพราะไม่มีกำหนดระยะเวลาในการประกาศโฆษณาและให้ระยะเวลาการยื่นตรวจสอบขั้นตอนการประดิษฐ์ที่ไม่สมเหตุผล” นายเฉลิมศักดิ์ กล่าว

ผู้ประสานงาน FTA Watch กล่าวต่อไปว่า การพิจารณาให้หรือไม่ให้สิทธิบัตร โดยเฉพาะยา จะต้องมีความละเอียดรอบคอบและดูข้อมูลจากแหล่งต่างๆ ประกอบ ไม่ใช่อาศัยคำกล่าวอ้างตามเอกสารของผู้ขอยื่นจดแต่เพียงอย่างเดียว